Ανήμερη Μνήμη – Στιγμές, εικόνες και λέξεις από ένα ταξίδι στον χρόνο και στον τόπο, Μεσσηνιακή Μάνη, 1946-2021

Απόσπασμα από την εισαγωγική μπροσούρα:

“Δεν πρόκειται για μια ακόμα αναδιήγηση του (κατά κόσμον) «εμφυλίου» πολέμου ή (κατά Κ.Κ.Ε.) «δεύτερου αντάρτικου», πόσο μάλλον αποτίμησή του. Πώς θα μπορούσε άλλωστε κάτι τέτοιο να εξαντλείται μέσα σε λίγα λεπτά ή κάποιες ακόμα αράδες στο χαρτί… Δεν πρόκειται για ιστορίες που θα τις βρίσκαμε σε κρατικά ή κομματικά επίσημα αρχεία, τα οποία έτσι κι αλλιώς έχουν καταγράψει την εκδοχή τους – με όλες τις αφαιρέσεις, τις αποσιωπήσεις και τις διαστρεβλώσεις του δικού τους πρίσματος. Με ελάχιστες εξαιρέσεις κι αυτές υπό το βάρος κυρίως της πανταχού παρούσας ανοιχτήςπληγής που άφησαν μέσα τους ως σήμερα, δεν περιγράφονται σκηνές μαχών, είτε νίκης είτε ήττας. Στην Ανήμερη Μνήμη, οι κάτοικοι αυτών των χωριών, σπαρμένων στην πλειοψηφία τους στους πρόποδες του Ταΰγετου, ορεσίβιοι, φτωχοί κτηνοτρόφοι και μικροκαλλιεργητές, μας διηγούνται πως δεν είχαν παρά να κάνουν την πιο φυσική κίνηση όταν οι δολοφονικές εκκαθαρίσεις έφτασαν μέχρι την πόρτα του σπιτιού τους: να βρουν καταφύγιο και ορμητήριο στο βουνό για να επιβιώσουν στο μέρος που ήξεραν καλύτερα κι από την παλάμη τους. Αποκομμένοι και χωρίς να ξέρουν και πολλά πολλά για το τι ακριβώς συνέβαινε στα πολεμικά μέτωπα στα βόρεια της χώρας, ποιος προελαύνει νικητής και ποιος οπισθοχωρεί, μας περιγράφουν πώς δουλεύτηκαν μέσα στη βουνίσια κοινότητα που δημιούργησαν, καταθέτουν τους φόβους τους και το θάρρος τους απέναντι σε αυτό το τόσο βάναυσο που είχαν να αντιμετωπίσουν και μας ανοίγουν ένα παράθυρο στη σκληρή καθημερινότητά τους, που σημαδεύτηκε όχι μόνο από τον θάνατο αλλά και το πώς στάθηκαν ο ένας για την άλλη μέχρι τέλους.

Μέσα στη ροή αυτών των διηγήσεων, μαζί με τη συγκινητική νοσταλγία για μια κοινότητα αλληλεγγύης και αγώνα που άνθισε στις πλαγιές των βουνών και τα φαράγγια, περνάνε όλα τα πρόσωπα-φόβητρα που λυμαίνονταν τη Νότια Πελοπόννησο: Μαγγανάς, Καμαρινέας, Παυλάκος… Ταγματασφαλίτες, χίτες, μάηδες, ανώτεροι αξιωματικοί του εθνικού στρατού. Όχι μόνο ως οι δολοφόνοι-εκτελεστές, που τους έχουμε συναντήσει στη σχετική βιβλιογραφία, αλλά κυρίως ως αυτές οι μαύρες σκιές που όχι μόνο στοίχειωσαν τη ζωή τους και τα όνειρά τους μέχρι σήμερα αλλά και διαμόρφωσαν το ψυχοκοινωνικό και ανθρωπογεωγραφικό στίγμα των χωριών της Μεσσηνιακής Μάνης, τόσο στα χρόνια των γεγονότων όσο και στις δεκαετίες που ακολούθησαν. Μια ιδιαίτερη διαλεκτική ανάμεσα σε ατομικές και συλλογικές αναμνήσεις, που δεν θελήσαμε σε κανένα βαθμό να αμφισβητήσουμε είτε κάνοντας κριτική στις μαρτυρίες, είτε μπαίνοντας σε μια διαδικασία να «διασταυρώσουμε» τα λεγόμενα των πέντε αφηγητών και την ακρίβεια των γεγονότων.

Γνωρίζοντας ότι η μνήμη είναι μια τόσο δυναμική όσο και επιλεκτική διαδικασία, σταθήκαμε στο ότι η «αλήθεια» της είναι η αλήθεια που βιώνουν τα ίδια τα δρώντα υποκείμενα, σχετική όσο και τα φίλτρα που μας κάνουν να θυμόμαστε κάποια πράγματα και να σπρώχνουμε κάποια άλλα σε έναν περίεργο εγκεφαλικό κάδο ανακύκλωσης… Κι αν η μνήμη είναι μια αλλοιωμένη εικόνα του παρελθόντος, μια διαδραστική με το κοινωνικό πλαίσιο κατασκευή, εμείς μάλλον σκύψαμε πάνω από το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο για την ίδια την ύπαρξη, ατομική και κοινωνική, τους περίφημους «ζωτικούς μύθους», τις εικόνες που έχει την ανάγκη να προβάλει κάποιος για τον εαυτό του για να μπορέσει να επιβιώσει και συχνά να αντιμετωπίσει τα τραύματά του, ξεσκαρτάροντας όσα δεν είναι θετικά για την προσωπική και πολιτική του ιστορία. Σκαλίζοντας αυτούς τους «ζωτικούς μύθους» των αφανών, συνηθισμένων ανθρώπων, που βρέθηκαν στο επίκεντρο της ιστορίας του τόπου τους, θελήσαμε να τους αναδείξουμε με όλον τον σεβασμό που τους αναλογεί. Βρήκαμε μέσα τους κομμάτια από αξιακούς κώδικες και βιώματα, μετασκέψεις και συναισθήματα που κανένα επίσημο αρχείο δεν θα κατέγραφε ως τέτοια και σίγουρα θα μας άφηνε πιο φτωχούς σε γνώση για το ποιες αξίες και ιδανικά έδεναν αυτές τις κοινότητες αγώνα και αλληλεγγύης και τι κινούσε τα βήματα των ντόπιων όταν στάθηκαν ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση, όταν ο εγκλωβισμός στη μέγγενη των διώξεων τούς οδήγησε στο ξεπέρασμα των φόβων και στη δράση.”

Το project περιλαμβάνει οπτικοακουστικό και έντυπο υλικό με συνεντεύξεις, φωτοφραφίες και βοηθητικές ιστορικές προσθήκες. Τα πάντα που το αφορούν, από την προετοιμασία, τα γυρίσματα και την τεχνική επεξεργασία αλλά και την παραγωγή έντυπου λόγου, είναι καρπός μιας δύσκολης συλλογικής δουλειάς, που, αυτονόητα για εμάς, είναι αντιεραρχική, οριζόντια, έξω από κάθε έννοια εμπορεύματος.

site: εδώ

μπροσούρα: εδώ

αφίσες προβολών: εδώ

project ανήμερη μνήμη

“Η εμπειρία της συλλογικής δράσης όσο βίαιη και χαοτική κι αν ήταν, επέτρεπα στα συμμετέχοντα να φανταστούν και να δημιουργούν νέες μορφές αγάπης, αλληλεγγύης, συνύπαρξης αλλά και θεραπείας. […] Μοιραζόμαστε μία πλούσια και ατελή ιστορία, αυτήν που τη φτιάχνουμε όλα μαζί. […] ταυτόχρονα κατακερματισμένη και ενοποιημένη, ετερογενή και ομοιογενή, επιρρεπή και συγκροτημένη”.*

[*απόσπασμα από το βιβλίο “Everything for Everyone:
An Oral History of the New York Commune, 2052–2072”]

Η διάκριση ανάμεσα στην ιστορία ως κάτι το στέρεο και τη μνήμη ως κάτι το εύπλαστο είναι απλώς ψευδής. Η ατομική εμπειρία με τη κοινή συλλογική δράση λειτουργούν πάντα σε δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

2 μέρες

στον αυτοοργανωμένο χώρο αλληλεγγύης & ρήξης, Ρεσάλτο (Έβρου 27, Κερατσίνι, 100μ. από την πλατεία Λαού):

• Κυριακή 8/12 στις 3μμ: Συλλογική κουζίνα – μοιραζόμαστε όχι μόνο την τροφή αλλά και χρόνους και χώρους, για την επανοικειοποίηση των καθημερινών στιγμών ενάντια στην εξατομίκευση
• Κυριακή 15/12 στις 6μμ: Προβολή της αυτοοργανωμένης, αντιεμπορευματικής παραγωγής “ΑΝΗΜΕΡΗ ΜΝΗΜΗ: στιγμές, εικόνες και λέξεις από ένα ταξίδι στον χρόνο & στον τόπο. ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΜΑΝΗ 1946-2021″.
  [Μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση]

αναδημοσίευση άρθρου ANTIFA MEANS FREE PALESTINE – A statement by anarchists / anti-fascists in Berlin (November 2024)

[Νοέμβρης 2024] Δήλωση Αναρχικών /Αντιφασιστών-στριών από το Βερολίνο

Ως αναρχικοί, αντιφασίστες και κομμάτι του αυτόνομου χώρου στο Βερολίνο διατρανώνουμε την αλληλεγγύη μας σε όλα τα απελευθερωτικά κινήματα, από την Παλαιστίνη μέχρι το Κονγκό, από το Κουρδιστάν μέχρι την Τσιάπας, από τη Δυτική Παπούα μέχρι το Νησί της Χελώνας*, από την Άμπι Γιάλα στο Σουδάν, από τη Δυτική Σαχάρα μέχρι τη Μιανμάρ, από την Αϊτή μέχρι το Κανάκι και παντού σε όλο τον κόσμο. Υποστηρίζουμε αταλάντευτα την αληθινή διεθνιστική, διακοινοτική, αντιρατσιστική, queer τρανς φεμινιστική αλληλεγγύη.

Η ανελέητη καταδυνάστευση των Παλαιστινίων (μέσα στην Παλαιστίνη και στη διασπορά) και η παρούσα φάση της συνεχιζόμενης Nakba και της γενοκτονίας δείχνουν το αληθινό πρόσωπο και τις πραγματικές αξίες πολλών φιλελεύθερων κρατών. Το γερμανικό κράτος είναι απολύτως συνένοχο στη γενοκτονία στην Παλαιστίνη, με την αμέριστη υποστήριξή του στο «Ισραήλ» και σε όλες τις «δυτικές αξίες» που αντιπροσωπεύει: βάναυση κατοχή και εκμετάλλευση, απαρτχάιντ και εθνοκάθαρση. Ο αντιαποικιακός αντιφασισμός πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι όλων των απελευθερωτικών αγώνων των λαών. Ο πραγματικός αντιφασισμός είναι αντιαποικιακός.

Αναμφίβολα, η Γερμανία είναι ειδήμων στο μιλιταρισμό, τους πολέμους και τις γενοκτονίες, όπως των Herero και των Nama στη Ναμίμπια, του εβραϊκού λαού της Ευρώπης, των Ρομά/Σίντι, με τη συμμετοχή της στη γενοκτονία του Αρμενικού λαού από την Τουρκία… Και η λίστα μεγαλώνει.

Το αφήγημα της υποτιθέμενης μετάνοιας και εξιλέωσης της Γερμανίας, η εργαλειοποίηση της γερμανικής ενοχής απέναντι στον εβραϊκό λαό, η αυτοαποκαλούμενη «Staatsräson»** («λόγος του κράτους») και η επιλεκτική, τεχνηέντως κατευθυνόμενη «κουλτούρα μνήμης» αποτελούν την εμπροσθοφυλακή για την ενεργητική υποστήριξη της γενοκτονίας.
Οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του γερμανικού κράτους γλείφουν υποτακτικά το Ισραήλ παρέχοντας διπλωματική κάλυψη στα σιωνιστικά εγκλήματα, ενώ τα περισσότερα εγχώρια μέσα ενημέρωσης αναπαράγουν και μεγεθύνουν την ισραηλινή κρατική προπαγάνδα.
Το μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας στο οποίο κυριαρχούν οι λευκοί Γερμανοί σιωπά ξανά μπροστά στην εθνοκάθαρση και στις αδιανόητες φρικαλεότητες που διαπράττει το Ισραήλ καθημερινά με τη συνδρομή και των γερμανικών όπλων και της τεχνολογίας προκειμένου να εξοντωθεί η ζωή στη Γάζα. Υπάρχουν πολλοί στη Γερμανία που δεν αναγνωρίζουν τη βάρβαρη αποικιακή βία των εποίκων στην Παλαιστίνη και φυσικά ούτε την καταδικάζουν κατηγορηματικά, ούτε τη συνεχιζόμενη εγκληματική προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, τις μαζικές δολοφονίες μεγάλης κλίμακας και το καθεστώς του απαρτχάιντ. «Είναι περίπλοκο», ισχυρίζονται. Αλλά σε μια περίοδο που εκτυλίσσεται μια ξεκάθαρη γενοκτονία η οποία μεταδίδεται καθημερινά στις οθόνες μας, η σιωπή είναι συνενοχή – και ως τέτοια θα μνημονεύεται.

Το κίνημα Free Palestine στη Γερμανία στοχοποιείται από όλες τις πλευρές: από το κράτος, από τους νεοναζί, από τους θεσμούς, από τη γερμανική κοινωνία των πολιτών, από «ανήσυχους πολίτες», από φιλελεύθερους και από τους λεγόμενους «Anti-Deutsche» («Γερμανοί ενάντια στη Γερμανία»). Αρκετοί από όσους επιζητούν τον τερματισμό της γενοκτονίας και της κατοχής ποινικοποιούνται (ειδικά οι άνθρωποι από περιοχές με μουσουλμανική πλειοψηφία, οι μη λευκοί -αυτόχθονες, μαύροι και μειονοτικοί-, οι αντισιωνιστές Εβραίοι), μπαίνουν σε μαύρες λίστες, συλλαμβάνονται, απαγορεύεται η δράση τους, δέχονται προσβολές και επιθέσεις και παρενοχλούνται συστηματικά κάτω από το πρόσχημα της «καταπολέμησης του αντισημιτισμού».

Στη Γερμανία, αντιμετωπίζουμε επίσης ένα μάλλον μοναδικό και πολύ γερμανικό πρόβλημα: Ένα σημαντικό ποσοστό λευκών μη Εβραίων, αυτοαποκαλούμενων «αντιφασιστών» Γερμανών υπερθεματίζει στους σιωνιστικούς σχεδιασμούς. Αυτά τα παραπλανημένα και ενοχλητικά ενεργούμενα του κράτους, οι περιβόητοι «Anti-Deutsche», που ισχυρίζονται ότι ανήκουν στη ριζοσπαστική αριστερά, επιδεικνύουν σκόπιμη άγνοια όταν πρόκειται για τον σιωνισμό και το Ισραήλ. Η πάντα προβλέψιμη χαρακτηριστική τους στάση είναι να επιτίθενται σε όποιον/α τολμήσει να μιλήσει υπέρ της Παλαιστίνης και να τον/την χαρακτηρίσουν ως «αντισημίτη», ισλαμιστή, Χαμάς, φασίστα και/ή ναζί.

Σαφώς, υπάρχει –για να το θέσουμε ήπια– σύγχυση στο «αντιφασιστικό» κίνημα στη Γερμανία. Είναι μια πρόκληση που πρέπει να δεχτούμε και να αναστοχαστούμε πιο ενεργά πάνω στη γερμανική ριζοσπαστική αριστερά, της οποίας εξάλλου είμαστε κομμάτι.
Είναι στο χέρι όλων μας να αλλάξουμε τα πράγματα.
Είναι χρέος μας να καταπολεμήσουμε όλους τους ρατσισμούς, ιδιαίτερα τον επικίνδυνο και ολοένα πιο τοξικό αντιμουσουλμανικό ρατσισμό καθώς και τον αντισημητισμό σε αυτή τη χώρα.

Απορρίπτουμε τον υποτιθέμενο «λόγο του κράτους» της Γερμανίας («Staatsräson») και αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε όχι μόνο το «Ισραήλ» ως νόμιμο κράτος αλλά και το γερμανικό κράτος και όλα τα κράτη. Ως αναρχικοί, αντιφασίστες και αντιεξουσιαστές πιστεύουμε ότι πρέπει να καταργηθούν όλα τα κράτη και όλα τα σύνορα. Αντιτιθέμεθα σε κάθε είδους ιεραρχικές, αυταρχικές εξουσιαστικές δομές και ιδεολογίες ή σε μορφώματα όπως τα κράτη και τα πολιτικά κόμματα που αναθέτουν σε ορισμένα άτομα ή μηχανισμούς την εξουσία να καθορίζουν τις ζωές άλλων. Ως εκ τούτου, ο αγώνας μας στοχεύει στη διάλυση των φασιστικών, σιωνιστικών, ρατσιστικών, εθνοκρατικών καθεστώτων του «Ισραήλ» και όλων των κρατών παγκοσμίως.

Ζητούμε να σταματήσει άμεσα το απαρτχάιντ και η κατοχή της Παλαιστίνης. Οι Παλαιστίνιοι/ες θα πρέπει να μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Υπερασπιζόμαστε την απελευθέρωση της Παλαιστίνης και υποστηρίζουμε ότι όλοι οι λαοί της περιοχής πρέπει να ζουν και να ευδοκιμούν εκεί με ειρήνη, από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα.
Αγωνιζόμαστε για την ελευθερία για όλους/ες.

ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ σημαίνει ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΓΙΑ ΚΑΝΕΝΑ/ΚΑΜΙΑ.

ANTIFA ΣΗΜΑΙΝΕΙ FREE PALESTINE
Στμ: * Έτσι ονόμαζαν την Βόρεια Αμερική οι αυτόχθονες λαοί. Η έκφραση χρησιμοποιούνταν πολλές φορές και για όλο τον κόσμο.

** Μια έκφραση από ομιλία της Μέρκελ το 2008 που συσχετίζει την ύπαρξη του γερμανικού κράτους με την αδήριτη υποστήριξη της ασφάλειας του Ισραήλ.

(Το κείμενο μετέφρασε η συντρόφισσα Σ.)